İcra Takibinde Haciz Nedir?
- Ömer Faruk Avcı
- 22 Mar
- 5 dakikada okunur
Haciz, bir borçlunun, borcunu ödememesi durumunda, alacaklının talebi üzerine devlet tarafından mal varlığına el konulması işlemidir. Haciz işlemi, genellikle icra daireleri aracılığıyla yapılır ve borcun tahsil edilmesini amaçlar.
Haciz Türleri
İhtiyati Haciz: Borçlunun mal kaçırmasını önlemek için mahkeme kararıyla yapılan geçici hacizdir.
Kesin Haciz: Borç kesinleştiğinde ve icra takibi sonuçlandığında yapılan hacizdir.
Menkul Haczi: Borçlunun taşınabilir mallarına (araba, telefon, bilgisayar vb.) el konulmasıdır.
Gayrimenkul Haczi: Ev, arsa gibi taşınmazlara uygulanan hacizdir.
Maaş Haczi: Borçlunun maaşından belirli bir oranın kesilerek alacaklıya ödenmesidir.
Banka Hesabı Haczi: Borçlunun banka hesabındaki paranın bloke edilmesidir.
Haciz işlemi sonrası, borçlu borcunu ödemezse haczedilen mallar satılarak borç tahsil edilir.
1. Bankaya Borcumu Ödemezsem Ne Olur?
Bankaya olan borcunuzu ödemezseniz, banka alacağını tahsil etmek için yasal yollara başvurur. Öncelikle, banka tarafından ihtarname gönderilir ve borcun ödenmesi talep edilir. Borcun ödenmemesi durumunda, icra takibi başlatılır ve borçlunun mal varlığına haciz konulabilir. Bu süreçte, maaş haczi, banka hesaplarına el konulması ve taşınmazların haczi gibi işlemler gerçekleştirilebilir.
2. Bankaya Olan Borçlardan Dolayı Eve Haciz Gelir mi?
Bankaya olan borçlarınızı ödemediğiniz takdirde, banka alacağını tahsil etmek amacıyla yasal yollara başvurabilir. Bu süreçte, icra takibi başlatılarak borçlunun mal varlığına haciz konulması mümkündür. Eğer borçlu, ailesiyle birlikte yaşıyorsa ve ikametgâh adresi de burayı gösteriyorsa, haciz işlemleri bu adreste gerçekleştirilebilir. Ancak, haciz sırasında evde bulunan eşyaların kime ait olduğunun belgelenmesi önemlidir. Borçluya ait olmayan eşyaların faturaları ibraz edilirse, bu eşyaların haczi engellenebilir.
3. Kendi Borçlarımdan Dolayı Annemin ve Babamın Evine Haciz Gidilebilir mi?
Hukuken, herkes kendi borçlarından şahsen sorumludur. Bu nedenle, sizin borçlarınızdan dolayı anne veya babanızın mal varlığına haciz konulamaz. Ancak, borçlunun ikametgâh adresi ailesinin evi olarak kayıtlıysa, haciz işlemleri bu adreste gerçekleştirilebilir. Bu durumda, evde bulunan eşyaların kime ait olduğunun belgelenmesi önemlidir. Borçluya ait olmayan eşyaların faturaları ibraz edilirse, bu eşyaların haczi engellenebilir.
4. Borçlarımdan Dolayı Ailemin Eşyalarına Haciz Konabilir mi?
Borçlunun ailesiyle birlikte yaşadığı evde haciz işlemi yapılırken, evde bulunan eşyaların kime ait olduğunun belirlenmesi önemlidir. Eğer eşyaların faturaları borçlu dışındaki aile bireyleri adına ise, bu eşyaların haczi engellenebilir. Ancak, faturası ibraz edilemeyen veya borçluya ait olduğu düşünülen eşyalar haczedilebilir.
5. Eve Hacze Gelinirse Ne Olur?
Haciz işlemi sırasında, icra memurları borçlunun ikametgâh adresine gelerek haczedilebilir malları tespit ederler. Borçlu veya aile bireyleri, haciz sırasında eşyaların kime ait olduğunu gösteren faturaları ibraz edebilirler. Bu belgeler, eşyaların haczini engelleyebilir. Ayrıca, borçlu ve ailesinin temel ihtiyaçları için gerekli olan eşyalar haczedilemez.
6. Hangi Eşyalar Haczedilebilir?
İcra ve İflas Kanunu'na göre, borçlunun ve ailesinin temel ihtiyaçları için gerekli olan eşyalar haczedilemez. Ancak, para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taşlar, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler haczedilebilir. Ayrıca, aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda, bunlardan biri haczedilebilir.
7. Bilgisayarım Haczedilebilir mi?
Borçlunun mesleğini icra etmesi için gerekli olan alet, edevat ve kitaplar haczedilemez. Ancak, bu eşyaların kıymetinin fazla olması durumunda, bedelinden haline münasip bir kısmı borçluya bırakılmak üzere haczedilebilir. Dolayısıyla, bilgisayarınız mesleğinizi icra etmek için gerekli ise, haczedilemez.
8. Yatırım Hisselerim Haczedilebilir mi?
Borçlunun menkul kıymetleri, yatırım hisseleri ve benzeri finansal varlıkları haczedilebilir. Bu tür varlıklar, alacaklının talebi üzerine icra dairesi tarafından tespit edilerek haczedilebilir.
9. Kripto Paralarım Haczedilebilir mi?
Kripto paraların hukuki statüsü ve haczi konusunda net bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, varlık (malvarlığı değeri) olarak değerlendirilmektedir ve dolayısıyla haczi mümkündür. Bu durumda, icra dairesi kripto paraların tespiti ve haczi için gerekli işlemleri yapabilir. Merkezi borsalarda (Binance, Paribu, BtcTurk vb.) tutulan kripto paralarınızın haczi mümkünken, kendi cüzdanınızda (Cold Wallet, Ledger vb.) saklanan kripto paralarızın haczi teknik imkansızlıktan dolayı mümkün değildir.
10. Ev haczi kalktı mı? Artık eve hacze gelinmiyor mu?
Ev haczi tamamen kaldırılmamış olmakla birlikte, İcra ve İflas Kanunu'nda yapılan değişikliklerle ciddi kısıtlamalar getirilmiştir. 5 Nisan 2023 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan düzenleme doğrultusunda, borçlunun ve aynı evde yaşayan aile bireylerinin kişisel eşyaları ile ailenin ortak kullanımına yönelik tüm ev eşyalarının haczi yasaklanmıştır.
Bu düzenlemelerle birlikte, ev haczi uygulaması tamamen kaldırılmamış, ancak borçlunun ve ailesinin temel ihtiyaçlarını karşılayan eşyaların haczi engellenmiş ve konutta haciz işlemi yapılabilmesi için İcra Hukuk Mahkemesinin onayı zorunlu hale getirilmiştir. Sonuç olarak, ev haczi önemli ölçüde kısıtlanmıştır.
İcra ve İflas Kanunu’na (İİK) göre, borçlunun evinde haczedilebilecek ve haczedilemeyecek mallar belirli kurallara tabidir. 5 Nisan 2023 tarihli düzenlemeyle borçlunun ve ailesinin günlük yaşamını sürdürebilmesi için zorunlu olan eşyaların haczi yasaklanmıştır. Ancak, lüks ve değerli eşyalar, birden fazla bulunan eşyalar ve ekonomik değeri yüksek mallar hâlâ haczedilebilir.
1. Haczedilebilen Ev Eşyaları
Aşağıdaki eşyalar, İcra İflas Kanunu’nun 82. maddesi gereği haczedilebilir:
Bir evde birden fazla bulunan eşyalar:
İkinci televizyon, ikinci buzdolabı, ikinci çamaşır makinesi gibi aynı amaca hizmet eden fazla eşyalar haczedilebilir.
Lüks ve değerli eşyalar:
Antika eşyalar, değerli sanat eserleri, özel tasarım mobilyalar, koleksiyon parçaları
Kıymetli taşlarla süslenmiş mücevherler
Lüks halılar, değerli porselen takımları
Elektronik ve teknolojik cihazlar:
İkinci bilgisayar, oyun konsolu, pahalı ses sistemleri
Değerli televizyon modelleri (Örneğin, OLED veya QLED gibi yüksek fiyatlı televizyonlar)
Para, altın, döviz ve değerli evraklar:
Nakit para, banka hesaplarındaki mevduat
Altın, ziynet eşyaları ve döviz cinsinden varlıklar
Hisse senetleri, tahviller ve diğer menkul kıymetler
Borçlunun lüks yaşamını sürdürmesine yarayan araçlar:
Örneğin, borçlu lüks bir kahve makinesi, şarap mahzeni veya spor aletleri gibi temel ihtiyaç dışı eşyalar bulunduruyorsa, bunlar haczedilebilir.
2. Haczedilemeyen Ev Eşyaları
İcra ve İflas Kanunu'nun 82. maddesi kapsamında borçlunun ve ailesinin yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan eşyalar haczedilemez. Bunlar şunlardır:
Temel mutfak eşyaları ve beyaz eşyalar:
Buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, ocak, bulaşık makinesi (Eğer sadece bir adet varsa)
Günlük kullanılan mutfak gereçleri, tencere, tava, tabak ve çatal-bıçak takımları
Borçlunun ve ailesinin kişisel kullanımına hizmet eden eşyalar:
Kişisel kıyafetler, ayakkabılar, günlük kullanılan kişisel bakım ürünleri
Borçlunun mesleğini icra etmek için gerekli olan alet ve ekipmanlar:
Avukatın hukuk kitapları, doktorun stetoskopu, müzisyenin enstrümanı gibi meslekî araçlar
Borçlu çalışmak için bir bilgisayar kullanıyorsa ve tek bilgisayarı varsa bu haczedilemez
Eğitim ve öğrenimle ilgili kitaplar ve eşyalar:
Öğrencilere ait ders kitapları, defterler ve okul çantaları
Borçlunun ve ailesinin oturduğu evin demirbaş niteliğindeki eşyaları:
Oturma grubu (koltuk, kanepe, masa, sandalye)
Yatak ve yatak odası takımları (dolap, şifonyer, baza, yorgan, yastık gibi)
Isınma için kullanılan kombi, soba, klima
12. Bankaya borcumdan dolayı maaşıma haciz gelebilir mi?
İcra ve İflas Kanunu'na (İİK) göre, borçlu bir kişiye ait maaş, ücret veya benzeri gelirler haczedilebilir ancak bazı sınırlamalar ve istisnalar da bulunmaktadır. Maaşınızın tamamı haczedilemez. Kanun, borçlunun geçim hakkını korumak amacıyla maaşının sadece bir kısmının haczedilmesine izin verir. Maaşınızın tamamı haczedilemez. Kanun, borçlunun geçim hakkını korumak amacıyla maaşının sadece bir kısmının haczedilmesine izin verir. Bu oran da maaşınızın dörtte birini geçemez. Bu durumun istisnası ise nafaka alacaklarında nafaka miktarının maaşınızın dörtte birini geçmesi halinde nafaka miktarı kadar haciz yapılabilir.
Yukarıda belirtilen bilgiler, genel geçer yasal düzenlemelere ve uygulamalara dayanmaktadır. Ancak, her bireyin durumu farklı olabileceğinden, icra takibi gibi karmaşık hukuki süreçlerde kişisel durumunuzu ve özel koşullarınızı göz önünde bulundurmak önemlidir. Bu nedenle, icra işlemleri ve borçlarınızla ilgili herhangi bir sorunla karşılaştığınızda mutlaka uzman bir avukattan destek almanız gerekmektedir. Çelik Avcı Gülçek Hukuk Bürosu, icra takibi ve borçlar hukuku alanında profesyonel danışmanlık hizmeti sunarak, sizin en uygun çözümü bulmanıza yardımcı olacaktır.
Comments